ÇİKOLATA ALYONKA

 

Alenka( ya da alyonka) Mazi dolu bir çikolata....

    Bugün avare avare dolanırken , bir Rus marketine rastladık. Sadece Rusya değil Balkanlardan gelen oldukça çok ürün satılıyordu. Bunların yanında Türklerin baklavalık yufkasını bile gördük.

    Brescia'da yaşıyoruz ama Corona nedeniyle geldiğimizden beri gönül rahatlığı ile gezemedik. Şimdi de bölgelerden en tehlikelisi ilan edilen Lombardiya'da anca kendi mahallemiz ve çevresini dolanabiliyoruz. Olduğu kadar, olmadığı kader derken market market geziyoruz. 

    Gezimize alışveriş çantası almadığımız için birer çikolata alıp çıkalım dedik. Bu tatlı ambalajlı çikolata direk merakımı çekti. Adı; Alenka. Çok yaygın bir Rus ismiymiş. 

    Akşam kahvemin yanına direk açtım. Kalitesi güzel ancak çok şekerli olduğunu söyleyebilirim. Çok az yemek gerekiyor, aksi halde bayıyor. Çikolatanın tadı; sütün ve şekerin tadına göre çok geride kalmış.

       

    Rusya'da çocukların baş örtüsü ile görülmesi (Maşa ile Koca Ayı çizgifilminde görmüşsünüzdür) sevimsiz bir olay değil , çünkü bir ideolojiyi yerleştirmek için değil, çocukların kafası üşümesin diye takılıyor. Zamanında dört yanı Müslüman ülkeler ile çevrili olduğu için Rusya'da baş örtüsü normalleşmiş ancak, Pagan dini döneminde de sırf soğuklardan dolayı oldukça kullanılan bir aksesuarmış, en yüksek devrine de Ortadoksluk ana din haline geldiğinde ulaşılmış. O zaman gerçekten de çıkarılması günah olan bir kıyafet haline gelmiş.

    Şu an Müslümanlık ile özdeşleşmiş olsa da zamanında bir çok kültürde baş örtüsü kullanılmaktaydı. İnsanların bere gibi bir alternatifi yoktu ve dışarıda işlerini donmadan halledebilmek için böyle bir kıyafete ihtiyaç duyuyorlardı. 

    Aynı zamanda yemek ve ısınma için ev sobalarının kullanılması da baş örtüsü kullanımına bir sebepti. Kadınların saçları eğilip kalkarken ateşte tutuşabiliyordu. Bunun da önüne geçmek için saçlarını bir örtü ile toplamaları gerekiyordu.

    Öyle böyle derken bir çok kültür kafalarını sıcacık tutmanın alternatif yollarını buldu. Ancak maalesef ideolojik olarak kullanılmasının yolu çoktan açılmış oldu.

     Alenka;1966 yılında Moskova'nın Krasnij Oktyabr (Kızıl Ekim) fabrikasında üretilmiştir. Çikolata adını Uzaya çıkan ilk kadın olan kozmonot Valentina Tereshkova'nın kızından almıştır. Bu fabrikanın ürettiği çikolatalar sosyalizmin çöküşünü ve ekonomik karmaşanın atlatılıp güzel yılların geldiğini haber verir. 1964-1982 yılları Sovyet Rusya'nın refah dönemiydi ve üç farklı koşulu gören insanlar rahatça nefes alabildiklerini fark etmişlerdi. Rusya'nın yaygın olarak sevilebilecek ve uygun fiyatlı bir sütlü çikolataya ihtiyacı vardı. Bunun neticesinde oluşturulan ihalede de üretim hakkını Krasnij Oktyabr kazandı. Her ne kadar ismini kozmonotun kızından alsa da çikolatanın kapak yüzü bir başkası olacaktı. Bir çok tasarımcı çikolatanın nasıl olması gerektiği konusunda kafa yordu. Aslında Alenka yerine düşünülen diğer bir alternatif de Viktor Vasnetsov'un ünlü “Alyonushka” tablosuydu... Fakat tabloda ayakları çıplak olan kız, ideolojilerine ters düşüyordu. Sovyet çocuklarının ayakkabı sıkıntısı çekmediğinin bilinmesi gerekiyordu. Daha güçlü, daha sağlıklı ve daha umutlu olunmalıydı.

   Fabrika 1965'te verdiği yarışma ilanıyla beraber aradığı çikolata kızını da bulmuş oldu. Bir fotoğrafçı kendi kızmının resmini çekerek göndermişti. Bu kız parlak mutlu gözleri ile kadraja bakıyordu. Bir çok tasarımcı onun kullanılması konusunda hem fikir oldular. Ancak saçlarını sarıya,  gözlerini ise maviye çalan tonlarda değiştirdiler. Bu değişiklikler ileride fabrikayı Elena Gerinas'a 5 milyon ruble ödemekten kurtaracaktı. Zira 2000 yılında ünlü bir fotoğrafçı olan babası tarafından çikolataya reklam yüzü yapılan Elena;  yüzünün kullanılmaya devam etmesi için dava açıp para talep etti. Farklılıklar sebebi ile dava düştü ve Elena ya beş ruble bile ödenmedi. Yargıçlar tasarımın farklı esinlenmeler içerdiğine ve tek bir kişiye ait olmaktan uzak olduğuna karar verdi.

    Elena Gerinas davasından sonuç alamadı , Moskova'da sıradan yaşamına döndü ve eczacılık yapıyor. Ancak hala daha Rusya'nın en bilinen kadın yüzlerinden biri olarak anılıyor. 

                Resmin orjinali o kadar tatlı ki, değiştirmeseler daha mı iyiymiş diye düşünmedim değil. Yine de hikayesi ve Ruslar için anlamı çok güzel. Bir Eti cici bebe tatlılığı olmasa da , kalbı sıcacık yapan bir tasarım. Merak edeniniz varsa , imkanım olduğu sürece size de bu çikolatadan gönderebilirim. Denemek istemez misiniz? Belki de çok seversiniz...